Najczęstszą przyczyną ból zatok jest ich zapalenie. Zapalenie zatok to właściwie zapalenie błony śluzowej wyścielającej zatoki przynosowe i nos, obejmującej jedną lub więcej zatok.
Jak wygląda zapalenie zatok?
Objawy zapalenia zatok trwają zazwyczaj maksymalnie do czterech tygodni. Do zakażenia dochodzi najczęściej bezpośrednio przez błonę śluzową jamy nosowej. Możliwe są jeszcze dwie inne drogi zakażenia: zębopochodna i krwiopochodna.
W zależności od czasu trwania wyróżnia się dwa rodzaje zapalenia zatok: ostre i przewlekłe. Przewlekłe zapalenie zatok to takie, które trwa zazwyczaj dłużej niż 12 tygodni. Wpływ na jego pojawienie się mogą mieć alergeny (roztocza kurzu domowego, pleśń, łupież zwierzęcy, pyłki roślin), zanieczyszczenia powietrza, czynniki anatomiczne (takie jak skrzywienie przegrody nosowej). W tym czasie zatoki są wypełnione zakażonym śluzem, błona śluzowa zatok jest bardzo obrzęknięta i mogą zacząć tworzyć się na niej polipy. Na ten stan narażone są najbardziej osoby z alergią, z chorobami autoimmunologicznymi, osoby z deformacjami nosa, a także osoby mające częsty kontakt z wdychaniem różnych substancji drażniących (np. dym tytoniowy).
Do powstania przewlekłego zapalenia zatok mogą doprowadzić również nagłe zmiany temperatury powietrza lub ciśnienia (podczas lotów samolotowych, pływania czy nurkowania), zaburzenia hormonalne (np. podczas ciąży), przewlekłe choroby dróg oddechowych (np. astma oskrzelowa), choroby genetyczne, które zaburzają czynność rzęsek pokrywających powierzchnię nabłonka dróg oddechowych (np. mukowiscydoza), zakażenie wirusem HIV, czy też zakażenie górnych dróg oddechowych (wirusowe, bakteryjne, grzybicze).
Objawy zapalenia zatok
Do objawów zapalenia zatok można zaliczyć:
– zatkany nos
– gęstą wydzielinę koloru żółto-zielonego (o charakterze ropno-śluzowym)
– ból i tkliwość twarzy
– nasilający się ból i ucisk twarzy podczas schylania
– ból zębów i głowy
– gorączka
– kaszel
– zmęczenie i złe samopoczucie
– zaburzenia snu
– osłabienie smaku i węchu
– nieprzyjemny zapach z jamy ustnej
– ucisk w uszach
Rozpoznanie zapalenia zatok najczęściej następuje przy zaobserwowaniu, wydzieliny z nosa (która może spływać po tylnej ścianie gardła) i ostrego, jednostronnego bólu twarzy. Czas trwania takich objawów w większości przypadków wynosi od 7 do 10 dni w przypadku zakażenia wirusowego. Jeżeli symptomy utrzymują się dłużej, może to świadczyć o zakażeniu bakteryjnym i należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
Jak zapobiec zapaleniu zatok?
Aby zapobiec ostremu i przewlekłemu zapaleniu zatok należy dbać o higienę (częste mycie rąk w okresie zwiększonego ryzyka zakażenia czyli jesień i wiosna), unikanie kontaktu z osobami przeziębionymi, dbać o odpowiedni poziom nawodnienia organizmu i nawilżone powietrze w domu.
W przypadku, gdy już jesteśmy zarażeni powinniśmy jak najczęściej wydmuchiwać nos w celu oczyszczenia go z zalegającej wydzieliny, która jest źródłem wtórnego zakażenia zatok. Dobrze też jest przepłukiwać nos roztworem soli fizjologicznej. Należy unikać wdychania drażniących detergentów (mocnych środków czystości, lakieru do włosów itp.). Osoby z alergiami powinny za wszelką cenę unikać uczulających alergenów i skonsultować się z lekarzem w celu podjęcia odpowiedniego leczenia.
