W poprzednim wpisie pisaliśmy o czynnikach podwyższonego ryzyka zachorowania na raka sutka, potocznie zwanego rakiem piersi. Ilość zachorowań wśród kobiet w Polsce oraz na całym świecie co roku wzrasta – może mieć to związek z pogarszającym się trybem życia, ciągłym stresem oraz wymienionymi czynnikami.
I chociaż co roku pojawiają się akcje społeczne mające na celu uświadomienie kobietom, jak ważna jest regularna profilaktyka i wizyty u lekarza, a także samodzielne codzienne obserwacje, wiele z nich wciąż nie zdaje sobie sprawy z powagi sytuacji. To prowadzi do wykrycia nowotworu już na późnym stadium rozwoju, a co za tym idzie – do zwiększonej śmiertelności.
Krok pierwszy – samobadanie
Profilaktykę należy zacząć od samobadania – najlepiej co miesiąc, tydzień po miesiączce, gdy piersi nie są już nabrzmiałe, a także nie wykazują się nadmierną wrażliwością. Warto wyznaczyć sobie konkretny dzień – np. siódmy lub ósmy po zakończeniu krwawienia.
Samobadanie wykonujemy przed lustrem – podnosimy ręce do góry i uważnie obserwujemy, czy w strukturze piersi nie pojawiły się niepokojące zmiany, takie jak marszczenie się skóry, przebarwienia lub zmiana kształtu. Należy także zwrócić uwagę na wszelkie wydobywające się z brodawek wydzieliny, zwłaszcza jeśli mają one krwawe zabarwienie.
Należy badać się także pod prysznicem – namydlona i śliska skóra okazuje się o wiele łatwiejsza do badania. Wystarczy, że jedną rękę podniesiemy do góry, a trzema środkowymi palcami dłoni u drugiej będziemy zataczać kółka wokół całej piersi. Płaskie ułożenie dłoni znacząco ułatwia wyczucie wszelkich niepokojących zmian, takich jak zgrubienia i guzki, z którymi warto udać się do lekarza.
USG piersi – profilaktyka młodych kobiet
USG piersi (wykonywane w naszych gabinetach w Krakowie) to podstawowa bezinwazyjna technika diagnostyczna służąca do wykrywania zmian w strukturze piersi oraz w sutku. Pozwala na natychmiastową ocenę zdrowia pacjentki. Badanie wykonywane jest za pomocą ultradźwięków i wbrew temu, co twierdzą niektórzy, nie jest ono szkodliwe dla struktury piersi, nie zostawia także śladów, jak również nie wiąże się z bólem. Można je także wykonywać u kobiet ciężarnych.
Jest adresowane głównie do kobiet młodych ze względu na przeważającą w ich piersiach tkankę gruczołową. Na pierwsze badanie warto zapisać się już po skończeniu 20. roku życia i powtarzać je regularnie co 2 lata (albo częściej) aż do ukończenia 45. roku życia. Wtedy bardziej precyzyjne wyniki pozwoli uzyskać mammografia.
Mammografia – zdrowa rutyna
Mammografia to badanie rentgenowskie, która pozwala na precyzyjne określenie zmian patologicznych występujących w piersiach, które w przeważającej części składają się z tkanki tłuszczowej. Pozwala wykryć wszelkie guzki i zwłóknienia już na wczesnym stadium ich rozwoju, gdy ciężko jeszcze wybadać je sposobem palpacyjnym. Dzięki regularnemu wykonywaniu mammografii (tak jak w przypadku USG – co najmniej raz na 2 lata) istnieje możliwość szybkiej reakcji i wyleczenia zmian nowotworowych.
Grupa ryzyka zachorowań na raka piersi
Warto też pamiętać, że kobiety w wieku 50-70 lat znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka. Tym bardziej powinny więc pamiętać o regularnych badaniach. W ramach programu badań przesiewowych NFZ, każda ubezpieczona kobieta w wieku 50-69 lat w Polsce ma prawo do bezpłatnego badania mammograficznego, jeśli od poprzedniego minęły minimum 2 lata. Nie jest wymagane skierowanie od specjalisty.