Do nowotworów tkanek miękkich zaliczają się wszystkie guzy rozwijające się z mięśni gładkich i szkieletowych, tkanki łącznej naczyń chłonnych i krwionośnych, tkanki tłuszczowej. Dodatkowo w tej grupie umieszcza się również guzy, które pojawiają się w obwodowym układzie nerwowym.
Klasyfikacja nowotworów tkanek miękkich
Najważniejszych elementem, który służy do klasyfikacji wszystkich nowotworów tkanek miękkich, jest ich potencjał złośliwości. Pod tym względem guzy dzieli się na trzy główne grupy. Pierwszą z nich tworzą guzy niezłośliwe, które nie tworzą odległych przerzutów oraz nie odrastają po usunięciu. Druga grupa to guzy o granicznej złośliwości, które posiadają zdolność do odrastania w tym samym miejscu, z którego je usunięto. W skład trzeciej grupy wchodzą nowotwory złośliwe (nazywane mięsakami), które charakteryzują się zdolnością do tworzenia odległych przerzutów.
Lokalizacja nowotworów tkanek miękkich
Nowotwory tkanek miękkich najczęściej występują w górnych i dolnych kończynach – około 50% wszystkich przypadków. Rzadziej pojawiają się w jamie brzusznej (wewnątrzotrzewnowo) i przestrzeni zaotrzewnowej. Czasami zlokalizowane są w obszarach głowy i szyi lub innych miejscach.
Częstotliwość występowania złośliwych nowotworów tkanek miękkich
Nowotwory złośliwe tkanek miękkich, czyli mięsaki, stanowią około 1% wszystkich złośliwych guzów, które występują u dorosłych osób. W przypadku dzieci odsetek zachorowań jest większy – około 10-15%. Liczba zachorowań na nowotwory tkanek miękkich w Polsce wynosi około 1000 nowych przypadków rocznie. Mięsaki występują u osób w każdym wieku. Jednak prawdopodobieństwo ich pojawienia się wzrasta wraz z wiekiem. Ponadto u mężczyzn częściej diagnozuje się tego typu nowotwory.
Sposoby leczenie nowotworów tkanek miękkich
Forma leczenia guza tkanek miękkich zależy głównie od jego zaawansowania klinicznego. W przypadku, gdy nie stwierdzono przerzutów, leczenie sprowadza się do wycięcia guza razem z marginesem zdrowej tkanki. W niektórych przypadkach dodatkowo stosuje się pooperacyjną radioterapię. Jeśli guz jest duży, to lekarze proponują zastosowanie wstępnej chemioterapii lub radioterapii. Dzięki temu guz się zmniejsza i jest łatwiejszy do wycięcia, a skuteczność całego leczenia zostaje zwiększona. Taka forma leczenia pozwala najczęściej na oszczędzenie kończyny. Jedynie u 5-10% chorych na nowotwory, które są zlokalizowane na kończynach, konieczna jest amputacja. W przypadku odległych przerzutów główną formą leczenia jest chemioterapia. Jeśli występują nawroty miejscowe, przebieg leczenia powinien przebiegać tak samo, jak przy ognisku pierwotnym.