Na co dzień nie zastanawiamy się nad sprawnością naszych kończyn oraz ich ewentualnymi urazami. Jednak to dzięki nim możemy przykładowo doskonale poruszać nogami, przemieszczając się w różne miejsca czy rękami, chwytając po opakowanie ulubionych płatków z najwyższej półki. Niestety często dopiero złamanie uświadamia nam jak ciężko jest funkcjonować z unieruchomioną kończyną.
Definicja złamania oraz jego rodzaje
Złamanie kości to najprościej mówiąc przerwanie jej ciągłości. Wynikiem powstania jest działająca siła, większa od tej, którą kość może wytrzymać.
Należy wyróżnić tu cztery główne rodzaje:
- zamknięte (skóra oraz tkanka miękka nie zostaje w jakikolwiek sposób naruszona);
- otwarte (złamana kość przebija się przez skórę);
- proste (dwa poszczególne odłamy kostne występują w linii złamania);
- złamanie z przemieszczeniem (pomiędzy odłamami kostnymi nie ma kontaktu).
Najczęstsze objawy urazu
Większość pacjentów skarży się na wyraźny ból podczas poruszania i opuchliznę. Kończyna ma również ograniczony zasięg ruchu i ułożona jest w sposób nienaturalny. Możemy zauważyć obrzęk, siniaki, deformację oraz przemieszczenie skóry w obrębie złamania. Co ważne, jeśli mamy do czynienia z urazem otwartym, to istnieje duże prawdopodobieństwo pojawienia się większej rany z wystającymi odłamami kostnymi.
Występujące przyczyny
Zazwyczaj do złamania dochodzi na skutek uderzenia lub upadku. Szczególnie często tyczy się to najmniejszych pacjentów, którzy nie zważają na jakiekolwiek ryzyko podczas zabawy. Należy także wspomnieć o urazach patologicznych, w sytuacji, gdy kość jest osłabiona lub narażona na obciążenia. Przy osteoporozie, bądź innej chorobie układu kostnego wystarczy delikatny impuls o niewielkim oddziaływaniu, by doszło do złamania.
Pierwsza pomoc, czyli siła szybkiej reakcji
W pierwszej kolejności należy unieruchomić kończynę, którą trzeba wcześniej odsłonić, jeśli przykrywa ją obuwie, bądź inna część ubioru. Dodatkowo, jeśli zauważymy krwotok zewnętrzny, to najpierw musimy go zatamować. Ważne jest również odpowiednie zabezpieczenie miejsca złamania opatrunkiem. Zakazane jest unieruchomienie kończyny, jeżeli dostrzeżemy bladość, zasinienie lub brak tętna.
Co więcej, w przypadku złamania otwartego, gdy kość przebiła skórę zalecamy jednak cierpliwe czekanie na służby ratunkowe. Lepiej wtedy nie interweniować samemu.
Leczenie i dalsza rehabilitacja
Natychmiastowa pomoc lekarska ma ogromny wpływ na dalszy przebieg zdarzeń. Skupiamy się przede wszystkim na odbudowie wcześniejszego kształtu kości oraz przywróceniu jej pierwotnego funkcjonowania. Niekiedy zachodzi również potrzeba leczenia operacyjnego.
Jednak zazwyczaj zakładany jest opatrunek gipsowy, bądź orteza z wykorzystaniem specjalnej szyny. W przeciągu kilkunastu kolejnych tygodni następuje rehabilitacja, kiedy to fizjoterapeuta przeprowadza różnego rodzaju ćwiczenia, prezentując także domowe zestawy treningowe, które mają za zadanie przywrócić nasz organizm do pełni zdrowia.