Niepozorna przy reszcie
Tarczyca to bardzo mały organ w naszym ciele. Mieści się w dolnej części gardła, a jego wymiary nie przekraczają 10 cm. Paradoksalnie odkrywa on bardzo ważną rolę, pod wieloma względami. Mało z nas zdaje sobie sprawę jak nasze dobre samopoczucie jest uzależnione od działania hormonów.
Odpowiada m.in. za odpowiednią temperaturę naszego organizmu, tempo metabolizmu czy prawidłowy rozwój dziecka w łonie matki. Codziennie wydzielane w minimalnych ilościach, w przypadku kobiet jest to szczególnie kluczowe, głównie ze względu na cykl menstruacyjny. Tarczyca zajmuje się głównie dystrybucją hormonów trijodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4). Jej wytwarzanie uzależnione jest od sygnałów od przysadki mózgowej, a za poprawność wysyłanych sygnałów odpowiada jod.
Zbyt duże wytwarzanie hormonów
Jeśli nasza tarczyca wydziela za dużo hormonów T4 i T3 w stosunku do potrzeb organizmu, mamy do czynienia z jej nadczynnością. W poprawnie działającym organizmie kiedy w krwi krąży za mało hormonów tarczycy, przysadka wysyła informację do narządu w postaci zwiększonego wydzielania hormonu TSH. To z kolei zachęca tarczycę do wysilonej pracy.
Nasza tarczyca będzie powiększona z powodu jej wytężonej pracy. Jest to jedna z najczęstszych chorób endokrynologicznych w Polsce, dotyka głównie kobiety w wieku od 20 do 40 roku życia. Do innych objawów należy zaliczyć: potliwość, nerwowość, utratę wagi pomimo zwiększonego apetytu, zaburzenia miesiączkowania, biegunka, wypadanie włosów, kołatanie serca.
Jeśli osoba podejrzewa u siebie nadczynność, powinna udać do lekarza rodzinnego, który zleci badanie poziomu TSH w surowicy. Próbkę krwi pobiera się na czczo. Jeśli wynik będzie niejednoznaczny, zostanie wykonane dodatkowe badanie poziomu T4 i T3. W dalszych krokach endokrynolog dokona diagnozy i rozpocznie leczenie. Jeśli jednak nie mamy żadnych nagłych objawów, najlepiej udać się na wizytę kontrolną raz do roku.
Zbyt mało hormonów
Może się też zdarzyć sytuacja odwrotna. Jeśli przysadka mózgowa nie rozpoznaje zbyt małego poziomu T4 i T3, to nie zwiększa produkcji TSH. W tym wypadku tarczyca, której praca jest uzależniona od przysadki, nie produkuje wystarczającej ilości hormonów. Jest to przyczyna niedoczynności tarczycy. Coraz częściej jej przyczyną jest choroba Hashimoto. Produkowane są przeciwciała, które bezboleśnie atakują tarczycę.
Niezdiagnozowana, może ją niszczyć przez lata i prowadzić do systematycznego zmniejszania produkcji hormonów. Niedoczynność może nas dotknąć po operacji usunięcia tarczycy, zwłaszcza jej większego płata. Do objawów należy: uczucie ciągłego zimna, zmęczenie, wzrost wagi, rzadsze oddawanie stolca, niskie ciśnienie tętnicze, zaburzenia miesiączkowania, podwyższony poziom cholesterolu.
Lekarz zleca wykonanie badania krwi i jeśli podwyższonemu poziomowi TSH towarzyszy niski próg T4, mamy niedoczynność tarczycy. Podobnie jak w przypadku nadczynności, w przypadku braku objawów najlepiej wykonywać kontrolę raz do roku.
Jak się przed tym bronić?
Do innych schorzeń trzeba zaliczyć wole i guzki na tarczycy. Wole to powiększenie tarczycy, zaś guzki mogą sygnalizować nieprawidłową strukturę do diagnozowania nowotworów. Oprócz wizyt u lekarza warto zadbać o odpowiedni poziom jodu w naszej diecie. Już od jakiegoś czasu w Polsce sprzedawana jest sól jodowana, która znacznie wpłynęła na zdrowie naszych tarczyc. Poza tym warto przynajmniej raz w tygodniu zjeść rybę lub owoce morza, jest to równie dobry suplement jodu co i innych ważnych mikroelementów.
Zapraszamy na wizytę w naszej placówce na elastografię tarczycy – więcej informacji tutaj.
