Zatoki przynosowe to wypełnione powietrzem jamy zlokalizowane wewnątrz kości czaszki, które są wyściełane błoną śluzową. Problemy związane z zatokami mogą znacznie utrudnić codzienne funkcjonowanie, szczególnie wtedy, kiedy mają chroniczny charakter, gdyż towarzyszące objawy mogą być bardzo nasilone. Głównymi funkcjami zatok jest oczyszczanie, nawilżanie, wyrównywanie różnicy ciśnień powstającej wskutek oddychania oraz ogrzewanie powietrza, które trafia później do oskrzeli oraz płuc. Błona śluzowa produkująca wydzielinę, która regularnie usuwana pozwala na usunięcie pozostałych zanieczyszczeń. Zatoki zaczynają tworzyć się już w okresie płodowym, dzięki czemu noworodek posiada wykształcone zatoki sitowe oraz częściowo zatoki szczękowe, które upowietrzniają się do w okolicach 6 roku życia, osiągając swój ostateczny rozmiar po okresie dojrzewania płciowego. Zapalenie zatok (PZZ) jest zapaleniem błony śluzowej wyściełającej nos i zatoki przynosowe.
Jakie są przyczyny przewlekłego zapalenia zatok?
Pojawianie się dolegliwości związanych z przewlekłym zapaleniem zatok, mogą być spowodowane poprzez różnego rodzaju alergie, wady pourazowe, obecność polipów, nieprawidłowości w budowie anatomicznej, ale też infekcje bakteryjnymi i wirusowymi górnych oraz dolnych dróg oddechowych. Najczęstszym patogenem powodującym ostre zapalenie zatok przynosowych są rynowirusy, które stanowią 50% przypadków zachorowań, natomiast reszta to wirus grypy, adenowirusy oraz koronawirusy. Bakteryjne zakażenie zatok występuje, gdy dochodzi do nadkażenia podczas przebiegu infekcji wirusowej (najczęściej są to zakażenia spowodowane bakteriami Haemofilus influenzae, Moraxella catarrhalis oraz Streptococcus pneumoniae). Dużo większe prawdopodobieństwo wywołania przewlekłego zapalenia zatok pojawia się wtedy, gdy dana osoba narażona jest na wdychanie dymu tytoniowego oraz innych substancji drażniących, ale też, gdy ktoś cierpi na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, astmę oskrzelową, czy zakażona wirusem HIV.
Najczęstsze objawy oraz metody zwalczania
O infekcji przewlekłego zapalenia zatok można mówić, gdy zaczynają się pojawiać dolegliwości bólowe w obrębie twarzy, stan podgorączkowy lub gorączka, niedrożny nos, żółta lub zielonkawa, ropna wydzielina z nosa, czy też zaburzenia węchu. Gdy dwa z wyżej wymienionych objawów utrzymują się dłużej niż 12 tygodni, prawdopodobieństwa postawienia diagnozy chronicznego zapalenia zatok jest bardzo wysokie, dlatego warto udać się na kontrolę, żeby zweryfikować stan jam nosowych. Natomiast jeżeli chodzi o kwestie leczenia, to jest ona bardzo zależna od przyczyny choroby. Pierwszym krokiem przy doborze odpowiedniej metodyki leczniczej byłaby rzetelna diagnostyka i rozpoznanie tła schorzenia. W przypadku zapalenia zatok na podłożu alergicznym dobierane są glikokortykosteroidy donosowe. Zmniejszenie objawów może nastąpić poprzez płukanie nosa fizjologicznym roztworem soli. Jeżeli powyższe zabiegi nie pomagają i w dalszym ciągu następują nawroty zapalenia, jest to sygnał do leczenia chirurgicznego.
W razie potrzeby zweryfikowania poziomu zaawansowania stanu zapalnego, warto jest pomyśleć o udanie się na badanie USG zatok, którego dokładny opis mogą Państwo poznać na stronie internetowej.