Czym jest ból?
Ból to subiektywnie przykre i negatywne wrażenie zmysłowe lub emocjonalne, powstające pod wpływem bodźców, które niszczą tkankę lub zagrażają jej uszkodzeniem.
Ból jest odczuciem indywidualnym, dlatego jest nim ogół odczuć, wszystko co chory w ten sposób nazwie.
Charakterystyka bólu:
- Ból ostry – najczęstszy rodzaj bólu, trwa krótko i przemija, gdy usuniemy jego przyczynę. Jest reakcją na impuls elektryczny przewodzony włóknami nerwowymi.
- Ból przewlekły – trwa ponad 3 miesiące, obniża jakość życia, powoduje zaburzenia fizjologiczne, psychologiczne i społeczne. Jest swego rodzaju przebudowaniem w układzie nerwowym.
Rodzaje bólu:
- Zapaleniowy – objawem jest zaczerwienienie, obrzmienie, ocieplenie tkanek, jak i upośledzenie funkcji. Pogarsza się zazwyczaj z rana i w porze nocnej. Doraźnie stosuje się leki przeciwzapalne.
- Niedokrwienny – towarzyszy mu bladość skóry oraz uczucie zimna w części dystalnej kończyny. Pojawia się najczęściej u osób z cukrzycą i chorobami naczyniowymi. Stosuje się głównie leczenie chirurgiczne
- Korzeniowy – zwykle przybiera charakter bólu ostrego, przemieszczając się w dół kończyny. Jest zazwyczaj spowodowany podrażnieniem, uciskiem korzenia nerwowego lub rdzeniu nerwowego.
- Fantomowy – występuje po amputacji kończyny lub jej części, jest doznaniem czuciowym często porównywanym do iluzji.
- Ośrodkowy – jest spowodowany pierwotnym uszkodzeniem lub dysfunkcją ośrodkowego układu nerwowego. Zazwyczaj towarzyszy mu nieprawidłowa wrażliwość na dotyk lub temperaturę.
- Rdzeniowy – przyczyną często jest uraz rdzenia kręgowego. Ból zazwyczaj pojawia się do 6 miesiącach po doznaniu urazu, ale czasami nawet po kilku latach. Zwykle opisywany jest jako pieczenie, kłucie, ból palący czy uciskający.
- Wzgórzowy – jest następstwem uszkodzenia wzgórza. Najczęściej pojawia się z powodu przebiegających zaburzeń naczyniowych jak udar niedokrwienny lub krwotoczny. Jest bardzo silnym, samoistnym, palącym, nie ustępującym po środkach przeciwbólowych bólem obejmujące połowę ciała.
Klasyfikacja neurofizjologiczna:
Ból receptorowy – nocyceptywny
Powstaje przez drażnienie substancjami zwanymi mediatorami stanu zapalnego receptorów bólowych.
Ból niereceptorowy – neuropatyczny
Powstaje w wyniku ucisku lub zniszczenia struktur układu nerwowego. Jego przyczyny mogą być różnorodne.
Ból psychogenny
Ten rodzaj bólu należy wyodrębnić ze względu na jego przyczyny, powstaje w wyniku zaburzeń psychicznych, a nie jako reakcja na powstałe obrażenia. Ból psychogenny może mieć różne podłoża, towarzyszy często zaburzeniom lękowym, chorobie afektywnej dwubiegunowej, depresji, atakom paniki i zachowaniom obsesyjno-kompulsyjnym.
Lekceważenie bólu każdego rodzaju może doprowadzić do poważnych konsekwencji dlatego należy kontrolować swój stan zdrowia a nieustający ból skontaktować z lekarzem. Rozpoznanie rodzaju bólu ma duże znaczenie, nie powinniśmy robić tego sami tylko skorzystać z usług specjalisty.
Nasze odczucia bólowe mogą być różne, w zależności od naszego progu bólu. Ból może być:ostry, rwący, kłujący, lekko ostry, palący, piekący,głęboki, tępy, ostry, bardzo mocny, pulsujący i tętniący. Mamy także różne skale oceny bólu: numeryczną, werbalną i liczbową.
